Uzaktan Eğitim
Uzaktan eğitim; internet, intranet, uydu yayınları, video, etkileşimli TV ve CD gibi tüm elektronik medya yoluyla sağlanan bilgiyi ve teknolojiyi kullanır. Öğrencinin, herhangi bir zamanda veya herhangi bir yerde eğitilmesinden ibaret değildir. Ayrıca, doğru kişilerin doğru bilgiye doğru zamanda erişebilmesine olanak da sağlamalıdır. Çoklu ortamda hazırlanan bilginin, etkin bir şekilde sunulabilmesi için hem teknolojik hem de pedagojik yaklaşımlara ihtiyaç bulunmaktadır.

Uzaktan eğitim, farklı ortamlarda bulunan öğrenci ve öğretmenlerin, öğrenme-öğretme faaliyetlerini, iletişim teknolojileri ve posta hizmetleri ile gerçekleştirdikleri bir eğitim sistemi modelini ifade eder.

Ülkemizin çağdaş medeniyetler seviyesine ulaşabilmesi için eğitim seviyesini artırması gerekmektedir. Eğitim, gelecek için yapılan uzun vadeli bir yatırımdır. Bunun için insan kaynaklarının gelecek için hazırlanması gerekir. Bu yatırımı yaparken geleceğin nasıl olacağını tahmin etmek ve buna göre nasıl bir eğitim vereceğimize karar vermemiz gerekir. Bu seviyeye ulaşabilmek, yeni teknolojileri de kullanarak eğitimde kaliteyi artırma ve daha büyük kitlelere daha hızlı ve nitelikli eğitim vererek mümkün olacaktır.

Okul çağındaki bireyler yanında, yaşam boyu öğrenme felsefesinin etkisiyle, tüm dünyada eğitime sürekli bir talep ortaya çıkmaktadır. Eğitime yönelik bu talebe karşılık mevcut eğitim yöntemlerinin yetersiz kalması, birey başına düşen eğitim maliyetinin azaltılması gerekliliği ve teknolojinin eğitimde etkin şekilde kullanılmasının zorunlu hale gelmesi gibi nedenlerle, uzaktan eğitimin önemi gün geçtikçe artmaktadır. Oldukça geniş uygulama alanına sahip olan uzaktan eğitim yoluyla, yerel ve ulusal sınırların ötesinde küresel eğitim olanağı ortaya çıkmaktadır.

Bugün kısıtlı internet ve ağ alt yapısı ile gerçekleştirilen Asenkron Uzaktan Eğitimin Uydu ve geniş bant teknolojileri istikrarlı hale geldiğinde Senkron eğitimin gerçek manada uygulanacağı, böylelikle iletişim ve etkileşim sorunlarının tümden ortadan kalkarak örgün öğretimden çok daha kaliteli ve zengin bir eğitim sunulabilecektir.

Uzaktan eğitimin anahtar özelliklerini şu şekilde sıralayabiliriz:
• Eğitmen ve öğrencinin eğitim sürecinin büyük bir bölümünde coğrafik olarak farklı yerlerde bulunmaları,
• Eğitim ortamının eğitmen, öğrenci ve ders içeriğini bir araya getirmek için kullanılması,
• Eğitmenin, öğrencinin ve eğitim kurumun iki yönlü iletişimlerinin sağlanması,
• Yer ve / veya zamandan bağımsızlığın sağlanması,
• Öğrencinin eğitmenin etkisi altında olmaksızın kendi istemi ile öğrenmesi.

Uzaktan eğitimin genel özellikleri aşağıda özetlenmiştir.

Küreselleşme
100 yılı aşkın bir süredir Avrupa’da (özellikle İngiltere ve Fransa) faaliyetlerde bulunan eğitim kurumları deniz aşırı ülkelerdeki çalışan resmi görevli ya da ticaretle uğraşan vatandaşlarına düzenli olarak uzaktan eğitim hizmeti vermektedir.

Kişiselleştirme
Doğu ve Batıdaki Geleneksel Eğitim sisteminin en belirgin özelliği eğitmen ve öğrencinin yüz yüze iletişim kurmasıdır. Bu tip eğitim genel olarak öğrencilerin değişik zekâ ve öğrenme yetenekleri yerine grubun genel seviyesine göre düzenlenmektedir. Ancak ideal olan, her öğrencinin kişisel özellikleri dikkate alınarak hazırlanmış ders içerikli eğitim sistemidir. Geleneksel Eğitim anlayışı ile gerçekleştirilmesi çok zor olan bu sistem, uzaktan eğitim sayesinde hayata geçirilmeye başlanmıştır.

Özelleştirme
Uzaktan eğitim sistemi, öğrenciyi sınıf ortamından alarak bireysel olarak eğitilebileceği bir konuma taşır. Bu sistemde, kurumsal öğrenmenin yerini bireylere göre özelleştirilmiş öğrenme alır. Bu durumun sağlayacağı avantajların yanı sıra getireceği sosyolojik ve psikolojik dezavantajlar da halen tartışılmaktadır.

Endüstrileşme
Büyük bir kitlenin bir ürüne olan artan ihtiyacını karşılayabilmek için ilgili endüstrilerin kurulmasına benzer bir şekilde, insanların artan eğitim taleplerine hızlı ve etkin bir şekilde cevap verebilmek için uzaktan eğitim kurumlarının açılması kaçınılmaz duruma gelmiştir.

Geleneksel Eğitime Uygun Olmayan Öğrencilere Hizmet Verme
Uzaktan eğitim, dünya çapında her yıl milyonlarca kişi tarafından tercih edilen bir eğitim sistemidir. Bununla beraber ilgili eğitim kurumundaki ders saatlerine yer/zaman açısından katılma imkânı olmayanlar (tam zamanlı olarak çalışanlar – memurlar, askerler – farklı şehir / ülkede yaşayanlar) için beklenilen bir seçimdir. Bu eğitim sistemi hasta, özürlü ve suçlu insanlar için ise tek seçenektir.

Hareket Kabiliyeti
1980’li yıllarda, uzak mesafeler arasında iletişim kurmak amacıyla sabit bilgisayar konferans sistemleri ve iki yönlü video konferans sistemleri kullanılmakta iken, günümüzde bunlara ilave olarak portatif bilgisayarlar ve cep telefonları önemli düzeyde kullanılmaya başlanmıştır. Yer / zaman bağımsız uzaktan eğitim sistemi, kablosuz iletişim imkânı sayesinde kişilere eğitim esnasında hareket özgürlüğü de sağlamıştır.

Hızlı Geri Besleme
Günümüzde uzaktan eğitim sayesinde öğrenciler, e-posta yolu ile dünyanın herhangi bir yerinden günün herhangi bir saatinde ödevlerini gönderebilmekte ve bu çalışmalarının değerlendirme sonuçlarını hemen aynı şekilde WWW üzerinden alabilmektedirler.

Diğer Eğitim Sistemlerine Göre Ucuz Olması
Altyapıya yönelik yatırımın çok yüksek düzeyde olması yada öğrenci başına düşen ücretlendirmenin Geleneksel Eğitime göre daha yüksek olması veya yapılan yatırım maliyetini karşılayacak sayıda öğrencinin bulunamaması durumları hariç, uzaktan eğitim, eğitim sistemleri arasında en ucuzu.

Teknoloji ve Eğitim
Sanal sınıflar uydu veya sıkıştırılmış video kodlama yada tam band genişliği kullanılarak birbirlerine bağlanabilmekte ve bu sayede kişiler uzak yerlerde olsalar bile yüz yüze eğitim alabilmektedirler.

Vergi Yükümlülükleri
Ulusal eğitim bütçeleri kullanılarak, ilköğretim, lise ve üniversite düzeyinde vatandaşların eğitim görmeleri sağlanmaktadır. Devlet bu bütçeyi çalışan kesimden topladığı vergiler ile oluşturmaktadır. Günümüzde profesyonel iş hayatı sürekli yenilenmeyi bir başka deyişle hayat boyu eğitimi gerektirdiğinden, uzaktan eğitim bu kişilerin işlerini devam ettirebilmeleri için vazgeçilmez olmaktadır. Bu sayede ulusal eğitim bütçesi için daima kaynak bulmak mümkün olacaktır.

Uzaktan Eğitimin Avantajları

• Uzaktan eğitim özgürlük, esneklik ve klasik öğrenme yöntemlerinden ve paradigmasından kurtulmak için gerekli güçtür.
• Uzaktan Eğitim fiziksel dershane ortamına mekâna ihtiyaç duymaz.
• Uzaktan Eğitim mekândan sıyrılmanın da anahtarıdır. Dünyanın her yerinden her yerindeki eğitime uzaktan erişebilirsiniz.
• Erişim, uzaktan eğitimin en büyük gücüdür.
• İnternet üzerinden dersler öğrenciye kişisel ve toplu ortamda etkin şekilde ulaştırılabilir.
• Dersleri ve ödevleri ulaştırma masrafı internet bağlantı ücretiniz kadardır.
• Herhangi bir zamanda ve herhangi bir yerde birbirine ulaşabilme imkânı mevcuttur.
• Sonuç daha kişisel ve öğrencinin ihtiyacına özeldir. Hedef temelli eğitimin temel niteliklerinden olan öğrenci odaklılığı uzaktan eğitimin temel esasıdır.
• Uzaktan Eğitim öğrenci odaklı öğrenimdir. Öğretmen bir rehber ve kolaylaştırıcı kimliğindedir.
• Bazı dersler animasyon ve değişik çoklu ortam (multimedya) araçlarıyla normal eğitimden daha verimli olabilir.
• Eğitmene istediğiniz zaman erişebilirsiniz (7 gün 24 saat 7/24 prensibi)
• Toplam eğitim masraflarınızı büyük miktarda düşürebilirsiniz.
• Kendi kendine öğrenmeyi tetikler. Öğrenciye sorumluluk yükleyerek yaşam boyu öğrenebilen birey olmasına yardım eder.
• Küçük işletmeler için ideal çözümler sunar
• İşletmelerde eğitim maliyetlerini büyük rakamlarda düşürürler ve standart sağlarlar.
• Online dersler eş zamansız veya eşzamanlı şekilde olabilir.

Uzaktan Eğitimin Dezavantajları
• Öğrenme ortamlarında önemli görülen yüz yüze etkileşim ortam ve olanakları ortadan kalkar. Bu da eğitimin amaçlarını kısıtlar.
• Öğrenme sürecinde karşılaşılan öğrenme güçlüklerinin anında çözülememesi ve bu durumun ardından gelişebilecek sıkıntılar ortaya çıkar. Anında dönüt-düzeltme imkânını ortadan kaldırır. Bunun sonucunda gerçekleşebilecek öğrenme kusurlarına meydan verir.
• Kendi kendine çalışma alışkanlığı olmayan ve bu yeteneğini geliştirmemiş bireyler için planlama zorluğu yaratır. Bireysel çalışmada yetersiz olan bireyler için uygun bir yöntem değildir.
• Çalışan bireylerin kendine ayıracakları vakitte ders çalışma zorunluluğu ortaya çıkarır.
• Laboratuvar, atölye gibi uygulama ağırlıklı konuların işlenmesindeki sınırlılıklar oluşturur. Bu da derslerin daha çok teoride ön plana çıkmasına neden olur.
• Öğrenci sayısındaki fazlalık nedeni ile iletişimdeki aksaklıklar ortaya çıkabilir.

Uzaktan Eğitimde Uygulanan Yöntemler
Uzaktan eğitim, çok farklı yöntemlerle uygulanmaktadır. Bu yöntemler temel olarak ikiyi ayrılmaktadır:

1. Tek yönlü iletişim
a) Tek Yönlü Mektupla Öğretim
b) Tek Yönlü Radyo ile Öğretim
c) Tek Yönlü Televizyon ile Öğretim
d) Tek Yönlü Bilgisayarla Öğretim (İnternet)

2. Çift yönlü iletişim
a) Çift Yönlü Mektupla Öğretim
b) Çift Yönlü Radyo ile Öğretim
c) Çift Yönlü Televizyon ile Öğretim
d) Çift Yönlü Bilgisayarla Öğretim (Internet).

Çift yönlü iletişim uzaktan eğitimde en başarılı sonuçlar alınan tek sistemdir. Ancak bu sistemlerin kurulum maliyetleri yüksektir. Özellikle alt yapı ihtiyacı fazladır. Bu ihtiyaç tam olarak karşılanamaz ise uzaktan eğitim başarısız olur. Çok fazla öğrenci sisteme girdiğinde sistem kullanılamaz hale gelir.
Nitekim korona virüs salgını günlerinde uzaktan eğitimin önemi artmıştır. Ancak sistemde yaşanan yoğunluktan dolayı bazı aksaklıklar ortaya çıkmıştır. Uzaktan eğitim için birçok yazılım firması ürün geliştirmiştir. Bu ürünlerin maliyeti kullanıcı sayısına daha doğrusu öğrenci sayısına bakılarak hesaplanır. Dolayisiyla maliyetleri oldukça yüksektir. Bu nedenle tamamen ücretsiz, hızlı, geliştirmeye açık ve sistem kaynaklarını en az derece de kullanabilen moodle sistemi önerilmiştir. Bazı üniversitelerimiz kendi uzaktan egitim alt yapılarını moodle üzerine kurmuştur. Tek bir noktada ki sistem yoğunluğu her okula farklı bir sistem üzerinden moodle kurularak çözülebilir.

Destek için benimle iletişime geçebilirsiniz.